Powiedziała prawda do socjalistów.

W-zetko

Dziś wróciłam z "wojaży". Jeśli temat Cię nadal interesuje, odpowiem w najbliższych dniach, bo przed wyjazdem nie miałam czasu.

Życzysz sobie?

Wreszcie znalazłam czas, żeby odpowiedzieć. Zatem:

> A może […] mamie byłoby w jakichś tam sprawach związanych z orzeczeniem lżej?

Nie mam oczywiście stuprocentowej pewności, a zapytać już nie mam jak, ale z tego co wiem – nie. Właściwie wszystkie „straty” związane z brakiem znacznego stopnia ujawniły się dopiero, jak już byłam na swoim i przestałam być „młodzieżą niepełnosprawną”. Z tego co wiem, z prawie żadnych rzeczy oprócz wyjazdów sanatoryjnych żeśmy nie korzystali, wszystko o co wnioskowaliśmy było wtedy przyznawane (właśnie dlatego, że byłam jeszcze traktowana priorytetowo jako młodzież), a niewielkie zyski finansowe z tytułu stopnia znacznego (trochę wyższe świadczenia + wyższe stypendium specjalne na uczelni) szły by wyłącznie do mnie, bo moi rodzice uznawali, że renta z przyległościami to "moje pieniądze".
Moja rodzicielka zresztą nigdy mi tego nie wypominała. Wypominają mi to inni krewni, na zasadzie „a patrz, miałabyś darmowe bilety”. Co jest, po pierwsze, moją sprawą. Po drugie mnie jednak na te bilety stać, głodem nie przymieram. Więc to naprawdę wygląda jak ucieleśnienie filozofii, że po prostu „jak dają, to brać - nieważne, czy trzeba.”

> Czy biorąc, np. stopień znaczny, odbierałaś go innym?

Oj w-zetko, w-zetko – dobrze wiesz, że  to nie tak działa. Spór o stopnie nigdy nie dotyczy „odbierania stopnia innym”, a raczej albo obniżania jego wartości (jeśli osoby „zbyt sprawne” dostają wysoki stopień, on się dewaluuje, a stosowane do niego definicje prawne zaczynają być fikcyjne) albo „odbierania” deficytowych form pomocy. Sama wcześniej użyłaś przykładu z miejscami na turnusach: jeśli ja bym hipotetycznie miała znaczny i wnioskowała o turnus, to w Twoim teoretycznym przykładzie zabierałabym miejsce komuś innemu.

> Nie odezwał się nikt poza Sylwestrem, a to może prowadzić do wniosku, że…

Mnie by to prowadziło głównie do wniosku, że to forum nie jest skutecznym miejscem do pozyskiwania opinii. Ono zawsze miało małą frekwencję, do tego głównie osób w wieku emerytalnym i to się nie zmieniło. Więc i dyskusji nie ma. Wyciąganie z tego jakichkolwiek większych wniosków wydaje mi się pochopne.

> Jakoś na tym forum nie czytałam pochwał dla pracodawców, za to czytałam słuszne utyskiwania

Po pierwsze patrz wyżej - stali bywalcy forum to głównie osoby już nieaktywne zawodowo. Raczej nie spodziewam się, że będą chwalić swoją pracę, bo jej już nie mają (za to narzekanie w ogóle jest raczej modne). Bardziej okazjonalni użytkownicy przychodzą tu zadać pytanie, jak mają jakiś problem – z natury rzeczy występuje więc selekcja negatywna (piszą tu głównie osoby „z problemami”). Oczywiście, że nasłuchasz się tutaj utyskiwań.

> Ilu pracodawców przystosowało stanowiska pracy dla ON? Może się tacy ludzie tu odezwą?

Mało realne, żeby pracodawcy masowo siedzieli na tym forum (patrz uwaga wyżej o demografii tutejszych użytkowników). To forum jest naprawdę lipnym narzędziem diagnostycznym. Zamiast tego polecam badania dotyczące sytuacji ON na rynku pracy. Raport jest dostępny za darmo, tutaj (link). Badania są wprawdzie sprzed dziesięciu lat, ale większość omawianych problemów się nie zmieniła znacząco.

Z tych badań wynika między innymi, że duża liczba firm w ogóle nie chce zatrudniać ON, bo boi się związanych z tym przepisów (i tego, że one się mogą np. nagle płynnie zmienić). A przystosowanie stanowiska pracy to jeszcze większy problem, bo:

- Jeśli osoba jest tak niepełnosprawna, że potrzebuje dostosowania, pracodawca musi albo wyłożyć na to kasę z własnej kieszeni (co mu się zwykle nie opłaca), albo ubiegać się o dofinansowanie.
- Jeśli ubiega się o dofinansowanie, jego warunkiem jest gwarancja, że zatrudni na tym stanowisku ON przynajmniej na trzy lata (36 miesięcy).
- To jest po pierwsze sprzeczne z interesem firmy, która najpierw chciałaby wiedzieć kogo zatrudnia. Normalnie pracę zaczyna się np. od okresu próbnego. A tu nie ma jak tego zrobić: jeśli chcesz przystosować nowe stanowisko pracy, musisz obiecać państwu zatrudnienie ON, a nie danie tej osobie szansy na zatrudnienie.
- Co więcej, jeśli uda się udowodnić, że np. konkretny pracownik poważnie nie wywiązuje się z obowiązków i powinien być zwolniony, żeby nie musieć zwracać refundacji lub jej części, pracodawca musi następnie znaleźć na to stanowisko następną ON – dopóki nie minie te 36 miesięcy od refundacji. Obowiązek ciąży wyłącznie na nim – nikt nie pyta, na ile realne jest znalezienie zastępstwa.
- A w przypadku np. mniejszej firmy, dochodzi do tego problem taki, że nikt nie gwarantuje koniunktury na rynku, czyli nikt pracodawcy nie gwarantuje, że on będzie miał przez trzy lata powód, żeby trzymać pracownika. Ale musi, albo będzie zwracać pieniądze.

W teorii przymus zatrudnienia ma służyć temu, żeby pieniądze nie były marnotrawione / wyłudzane. W praktyce powoduje, że „normalna” firma, niespecjalizująca się w zatrudnianiu osób z orzeczeniem, często nie chce mieć z tym nic wspólnego. W związku z tym firmy dzielą się w zasadzie na takie, które wyspecjalizowały się w przepisach dotyczących ON, takie, które zatrudniają ON wyłącznie na podstawie indywidualnych kompetencji (i czasem wręcz mając pracownika ON nie korzystają z żadnych dofinansowań, bo nie chcą związanej z nimi biurokracji) oraz takie, które się tych przepisów raczej boją i uważają, że ulgi czy dofinansowania nie rekompensują ryzyka zatrudniania ON. Na podstawie tamtych danych powiedziałabym że wniosek, że pracodawcy masowo biorą kasę i ją marnotrawią jest nieuzasadniony – większość pracodawców ogółem nawet po tę kasę nie sięga, bo uznaje zatrudnienie ON za zbyt duży kłopot [str. 111-112 oraz 390]