Panie Marcinie,

Nie korzystam z takich usług, bo nie są mi potrzebne (oby jak najdłużej), ale trochę o nich wiem, więc się podzielę:

Po pierwsze należy rozróżnić usługę opieki środowiskowej od usługi asystenta. Standardowo dostępna jest usługa opieki – zarządzają nią samorządy, więc zasady nieco się różnią w różnych miejscach, ale ogólnie polega to na tym, że lokalny Ośrodek Pomocy Społecznej kontraktuje wykonawców, którzy pomagają w podstawowych czynnościach życiowych osobom, które są jeszcze w stanie mieszkać w normalnym mieszkaniu, ale nie radzą sobie całkiem samodzielnie.

Pomoc ta może obejmować zarówno ubieranie czy mycie, jak i gotowanie, sprzątanie czy pomoc w robieniu zakupów. Decyzję o tym, jakie usługi może Pan otrzymać podjąłby łódzki MOPS –„pracownik socjalny przeprowadza wywiad środowiskowy celem ustalenia sytuacji osobistej i dochodowej, po czym wydawana jest decyzja środowiskowa, która określa zakres usług i ewentualną odpłatność za nie” (źródło). Zasadniczo liczba godzin czy zakres usług powinien być ustalany indywidualnie, przy czym oczywiście jest też ograniczony tym, ile pieniędzy na te usługi ma lokalny OPS.

Usługi opiekuńcze mogą być częściowo odpłatne lub bezpłatne, zależnie od decyzji samorządu. W Łodzi bezpłatne są usługi dla osób samotnych, których dochody są poniżej tzw. kryterium dochodowego, czyli poniżej 634 zł (od października 701 zł). Natomiast jeśli czyjeś dochody „przekraczają wyznaczony próg [....], opłaty za godzinę pracy opiekunki zależą od dochodu i mogą sięgać od kilku do kilkunastu złotych” (źródło).

Usługi asystenckie nie są natomiast obowiązkowe – konkretne gminy, instytucje (np. szkoły wyższe) czy stowarzyszenia mogą prowadzić programy asystenckie, ale nie muszą. Nie ma więc żadnych ogólnopolskich zasad co do zakresu, trwania ani odpłatności. Asystent ON ma pomóc osobie niepełnosprawnej funkcjonować poza domem – dotrzeć na studia, pójść do urzędu albo nawet wyjść na spacer. Asystent nie jest opiekunem: ma nie wyręczać takiej osoby w czynnościach, a jedynie pomagać pokonywać trudności. Obecnie w Łodzi usługi asystenckie są dostępne w ramach programu „Opiekuńcza Łódź” dofinansowywanego ze środków UE (do września przyszłego roku). Podstawowe informacje o tym programie oraz telefon kontaktowy tutaj: http://dla-rodziny.org.pl/?asystent-osobisty-osoby-niepelnosprawnej-aoon,291

Poza asystenturą program „Opiekuńcza Łódź” obejmuje także zwiększenie usług opiekuńczych ponad to, co przewidziane jest standardowo przez MOPS. Szczegóły tutaj: http://mops.uml.lodz.pl/informacje/projekty/opiekuncza-lodz/

Jeśli nie będzie możliwości uzyskania usług asystenckich przez powyższy program, może Pan jeszcze sprawdzić, czy jakaś organizacja pozarządowa działająca w Łodzi coś oferuje w tym zakresie. Wyszukiwarkę wszystkich ogólnopolskich organizacji pozarządowych działających na rzecz dorosłych niepełnosprawnych znajdzie Pan tutaj: http://bazy.ngo.pl/niepelnosprawni-dorosli

Podsumowując – pomoc w zakresie codziennych czynności (także takich jak sprzątanie czy robienie podstawowych zakupów) zapewnia się normalnie w ramach usług opiekuńczych. Istnieją pewne ogólnopolskie zasady, ale ponieważ wszystkie szczegóły ustalane są lokalnie, powinien Pan w pierwszej kolejności skontaktować się z łódzkim MOPS – nikt spoza Łodzi nie powie Panu, jak dokładnie wygląda procedura w Pana mieście. Jeśli natomiast interesuje Pana pomoc w załatwianiu spraw i funkcjonowaniu poza domem, to nie ma ogólnopolskich zasad, jest to dosyć rzadka / ograniczona forma pomocy i w tej chwili w Łodzi prowadzi ją wskazane wyżej Stowarzyszenie.