Ostrzegam, że nie jestem urzędnikiem skarbówki i nie gwarantuję, że moje wyjaśnienie jest w pełni prawidłowe. Przed zastosowaniem go w zeznaniu warto upewnić się u urzędnika. Zawsze możesz skontaktować się z Krajową Informacją Skarbową (link do danych kontaktowych), a jeśli PIT składasz osobiście, możesz także przy okazji poprosić o wyjaśnienia urzędnika przyjmującego PIT. A po tym wstępie – moja opinia. Ostrzegam, że długa, bo rozpisałam wszystko po kolei.

Ten artykuł dotyczy sytuacji, w której ulgę rehabilitacyjną otrzymuje i rozlicza opiekun „mający na utrzymaniu osobę z niepełnosprawnością (współmałżonka, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbów, rodziców, rodziców współmałżonka, rodzeństwo, ojczyma, macochę, zięciów i synowe).

W takim wypadku zgodnie z prawem do odliczenia ulgi rehabilitacyjnej uprawnia opiekuna poniesienie kosztów na własne nazwisko, o ile jego podopieczny ma wystarczająco mały dochód. Do limitu dochodu podopiecznego liczą się wszystkie źródła – tak opodatkowane, jak i nieopodatkowane (nie wykazywane w PIT).  Limit w przepisach ustawiono na wysokości dwunastokrotność rety socjalnej, więc jeśli podopieczny pobiera również zasiłek pielęgnacyjny, opiekun nie może w swoim zeznaniu PIT uwzględnić ulgi rehabilitacyjnej na usługi i sprzęt dla podopiecznego. Problem stał się głośny teraz, ponieważ teraz ludziom uświadomiono to, co w przepisach już dawno było: że limit dochodów podpieczonego obejmuje wszystkie dochody, także te niewykazywane w PIT (a więc i zasiłek pielęgnacyjny).

Mówiąc na przykładzie: są sobie brat i siostra. Siostra jest niepełnosprawna i ma tylko rentę socjalną jako dochód. Jednocześnie brat zarabia więcej. Kupił dla siostry protezy, z rachunkiem na własne nazwisko, za 20 000 zł. W takiej sytuacji brat może w swoim zeznaniu PIT odliczyć koszt protez dla siostry, do pełnej ceny, bo jest uprawnionym „opiekunem”, a kryterium dochodowe „podopiecznego” jest spełnione. Jeśli sytuacja jest identyczna, ale siostra oprócz renty socjalnej ma też jakiś inny przychód (np. zasiłek pielęgnacyjny), brat nie może odliczyć jej protez w swoim PIT. Siostra będzie mogła odliczyć część kosztu protez sama, ale tylko do wysokości swojego opodatkowanego dochodu (tego, który wykazuje sama w PIT).

Natomiast jeśli chodzi o Twój własny PIT i Twoje własne odliczenie – bez pośrednictwa opiekuna – limitu dochodów się nie stosuje. Obowiązują Cię kwoty limitowane odliczeń (np. maksymalnie 2280 na samochód), dokumenty poświadczające wydatki itd. I oczywiście możesz w zeznaniu PIT odliczyć koszta tylko maksymalnie do takiej sumy, jaką w PIT wykazujesz (czyli bez np. zasiłku pielęgnacyjnego), bo jest to ulga podatkowa (a od dochodów nieopodatkowanych ulga podatkowa nie przysługuje).

Podstawą prawną do rozróżnienia między ulgą rehabilitacyjną, którą rozlicza sam niepełnosprawny, a ulgą rozliczaną przez „opiekuna” jest art. 26 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (link). Artykuł ten wymienia różne możliwe ulgi podatkowe. Punkt 1 podpunkt 6 podaje, że odliczenie przysługuje co do „wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne”. Następnie punkt 7 tego samego artykułu podaje szczegółowe warunki odliczenia: jakie są limity odliczeń (czy do pełnych kosztów, czy do jakiejś sumy), jakie wydatki są objęte tą ulgą i jakie dokumenty poświadczają ich poniesienie.

Natomiast punkt 7e tego samego artykułu dodaje rozszerzenie ulgi na "opiekunów", przy czym dodaje, że w wypadku odliczenia przez opiekuna obowiązuje limit dochodów podopiecznego: „Przepisy ust. 7a–7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 10 080 zł. Do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci,” Jak widać, limit dochodowy zastosowano tylko do tego podpunktu, nie do ulgi rehabilitacyjnej jako całości.

W bardziej przyswajalnej formie informacje dotyczące tego, jak obchodzić się z ulgami związanymi z niepełnosprawnością (na leki, na samochód, na psa itd.) znajdziesz tutaj: https://www.e-pity.pl/abc_podatki/ulgi-odliczenia/

A pod tym adresem możesz znaleźć informacje konkretnie o uldze rehabilitacyjnej dla opiekunów: https://www.e-pity.pl/abc_podatki/ulgi/ulga_rehabilitacyjna/